Taniec Aztecki

Zgodnie z legendą, Aztekowie przybyli na obszar dzisiejszego Meksyku z mitycznej krainy Aztlan, znajdującej się daleko na północy (przypuszczalnie w rejonie dzisiejszego stanu Nowy Meksyk). Ich bóg plemienny Huitzilopochtli doprowadził ich do brzegów jeziora Texcoco, skąd ujrzeli na wysepce kaktus, na którym orzeł pożerał węża. Uznali to za dobrą wróżbę i na wyspie założyli miasto Tenochtitlan, dzisiejsze miasto Mexico City. To oczywiście symboliczny opis narodzin ostatniej wielkiej kultury Mezoameryki.

Mexikowie, zwani popularnie Aztekami przybyli nad jezioro Texcoco w 1325 roku i zaczęli zagospodarowywać jedną ze znajdujących się na nim wysp. Założyli tam miasto Tenochtitlan. W momencie konkwisty przewodzili najsilniejszej federacji państw na obszarze Mezoameryki. Upadek imperium Azteków nastąpił wraz z upadkiem stolicy 13 sierpnia 1521 roku.

Aztekowie pozostawili po sobie wspaniałe zabytki kultury materialnej oraz tańce, które zajmowały poczesne miejsce w ich obrzędowości. W prekolumbijskich tradycjach Ameryki Środkowej taniec miał funkcję rytualną i terapeutyczną. Jego fundamentem był i nadal jest kontakt z naturą, elementami ognia, ziemi, wody i powietrza.

Według Azteków taniec, muzyka, cisza i ciemność to najbardziej odpowiednie środki do badania głębi duszy. W tańcu harmonizuje się to, co wewnętrzne i zewnętrzne, co materialne i duchowe. Tańce azteckie mają wielką moc, więc nie sposób tańczyć je bez pełnego zaangażowania. Są transowe, Indianie tańczą je często przez wiele godzin bez przerwy. Wyrabiają w tańczącym skupienie i uważność. Wykonuje się je przy akompaniamencie bębna oraz grzechotek przyczepionych do kostek nóg, tzw. ayoyotes, oraz do przegubów rąk - ayakaxtle. Prowadzący pokazują najpierw w zwolnionym tempie kroki, a potem coraz szybciej wybijają rytm na bębnie. Robią to tak długo, aż wszyscy opanują kroki oraz rytm. W tych tańcach ważne jest dokładne wykonywanie ruchów przez każdego uczestnika z osobna, tak by tańcząc razem, stali się całością - jednym pulsującym organizmem. Tańce azteckie nie tylko leczą - pozwalają odkryć swój temperament i rozbudzić uśpioną energię. Są dla tancerzy źródłem radości, przyjemności i doznań estetycznych. Łączą w sobie typową dla wielu tańców ludowych ekspresję z bogatą symboliką.

O symbolice i znaczeniu - również terapeutycznym, opowiedzą goście z Instituto de Investigacion Antropologica Interdisciplinaria.

PATRICIA E. TORRES VILLANUEVA

Psycholog, lingwistka, ekolog oraz socjolog. Pracuje naukowo na Uniwersytecie Meksykańskim (Instituto de Investigacion Antropologica Interdisciplinaria). Najbardziej interesują ją rytuały taneczne oraz medycyna społeczności Azji, Australii i Oceanii, Afryki, Ameryki. Jest cenionym wykładowcą zapraszanym na uniwersytety wielu krajów świata. Przede wszystkim jest jednak specjalistą-praktykiem w zakresie kultury prekolumbijskiej. W instytucie Prehispanic Mesoamerica Ancient Culture of the People of Anähuac w Guadalajarze uczy medycyny, tańców i podstaw światopoglądu Azteków.